艁adowanie

Indeksy gie艂dowe

Przedstawiony wcze艣niej Portfel Obligacji pasuje prawdopodobnie do profilu ryzyka wi臋kszo艣ci (i to zak艂adam, 偶e znacznej) ludzi, lecz mimo to cz艂owiek z natury jest osobnikiem przejawiaj膮cym bardzo silne sk艂onno艣ci do bycia chciwym. W inwestowaniu jest to cecha zar贸wno dobra jak i z艂a. Z jednej strony nie ma co ogranicza膰 si臋 tylko do najbezpieczniejszego rozwi膮zania i odbiera膰 sobie tym samym szans臋 na lepszy wynik. Z drugiej za艣 strony rynek jest bezwzgl臋dny i czasem daje, a czasem zabiera. Istotne jest, 偶eby podej艣膰 do tego wszystkiego z g艂ow膮 i po prostu nie przesadza膰 w 偶adn膮 ze stron. Z uwagi na to w dalszej cz臋艣ci kursu przedstawi臋 czym jest i na czym polega pasywne inwestowanie w akcje wykorzystuj膮ce fundusze, kt贸re na艣laduj膮 indeksy gie艂dowe. Zacznijmy od absolutnych podstaw.

Czym s膮 indeksy gie艂dowe

Nie jestem ekspertem w dziedzinie finans贸w i nie zamierzam takiego udawa膰, dlatego nie b臋d臋 chowa艂 si臋 za zas艂on膮 trudnych definicji, poj臋膰 i skr贸t贸w, kt贸re oczywi艣cie brzmi膮 turbo profesjonalnie, ale w praktyce tylko utrudniaj膮 przekaz. Zawsze podoba艂a mi si臋 maksyma – prawdziw膮 sztuk膮 jest m贸wi膰 艂atwo o trudnych rzeczach. No to zobaczymy jaki ze mnie sztukmistrz…

Je偶eli mia艂bym pokusi膰 si臋 o zdefiniowanie czym s膮 indeksy gie艂dowe to powiedzia艂bym, 偶e s膮 to twory, kt贸rych zadaniem jest wyliczenie zbiorczej warto艣ci dla pewnego zbioru sp贸艂ek gie艂dowych, czego efektem ma by膰 okre艣lenie stanu danego rynku lub segmentu, kt贸ry maj膮 odzwierciedla膰. Rynki odpowiadaj膮 podzia艂owi geopolitycznemu, a segmenty odnosz膮 si臋 do podzia艂u wed艂ug bran偶y czy te偶 ga艂臋zi przemys艂u lub us艂ug. Chodzi o to, 偶e w sk艂ad pojedynczego indeksu wchodz膮 sp贸艂ki, kt贸re maj膮 ze sob膮 co艣 wsp贸lnego. Mo偶e to by膰 500 najwy偶ej kapitalizowanych sp贸艂ek ameryka艅skich tak samo jak i zbi贸r najwi臋kszych sp贸艂ek z sektora informatycznego z 20 kraj贸w uznawanych za rynki rozwini臋te. Jak mo偶na sobie wyobrazi膰, takich indeks贸w jest ca艂a masa i mog膮 one odzwierciedla膰 bardzo r贸偶ne rynki i segmenty.

Co jest tak naprawd臋 prawdziwym celem istnienia indeks贸w gie艂dowych? Na gie艂dach 艣wiatowych notowanych jest naprawd臋 bardzo du偶o akcji r贸偶nych sp贸艂ek. Niewykonalne jest efektywne 艣ledzenie notowa艅 ka偶dej z nich i bycie na bie偶膮c膮 z ich aktualn膮 wycen膮, a o analizie tej wyceny ju偶 nie wspominaj膮c. I tutaj ca艂e na bia艂o wchodz膮 indeksy gie艂dowe, kt贸re nie s膮 instrumentami finansowymi mo偶liwymi do kupienia, a jedynie wska藕nikami, kt贸re obrazuj膮 dane rynki lub segmenty, pokazuj膮c ich og贸ln膮 warto艣膰 bez wchodzenia w sytuacj臋 poszczeg贸lnych sp贸艂ek zawieraj膮cych si臋 w ich obszarze.

Z kronikarskiego obowi膮zku wymieni臋 kilka najbardziej rozpoznawalnych i licz膮cych si臋 indeks贸w gie艂dowych:

  • DJIA (Dow Jones Industrial Average, t艂um. 艢rednia Przemys艂owa Dow’a-Jones’a) – 艣rednia arytmetyczna liczona na podstawie cen 30 najwa偶niejszych sp贸艂ek, notowanych na NYSE (New York Stock Exchange), czyli ameryka艅skiej gie艂dzie,
  • S&P500 (Standard and Poors, nazwa w艂asna agencji ratingowej) – 500 najwi臋kszych sp贸艂ek w Stanach Zjednoczonych,
  • NASDAQ-100 (National Association of Securities Dealers Automated Quotations, t艂um. Zautomatyzowane notowania Krajowego Stowarzyszenia Dealer贸w Papier贸w Warto艣ciowych) – 102 (dlaczego nie 100?) spo艣r贸d najwi臋kszych sp贸艂ek notowanych na ameryka艅skiej gie艂dzie NASDAQ,
  • DAX (Deutscher Aktienindex, t艂um. Niemiecki Indeks Akcji) – 30 najwi臋kszych sp贸艂ek notowanych na gie艂dzie we Frankfurcie (niemiecka),
  • Euro Stoxx 50 – 50 najwi臋kszych firm z Europy spo艣r贸d pa艅stw strefy euro,
  • CAC40 (Cotation Assist茅e en Continu, t艂um. Notowanie Ci膮g艂e) – 40 sp贸艂ek z paryskiej gie艂dy (francuska),
  • MSCI World (Morgan Stanley Capital International, nazwa w艂asna firmy finansowej) – indeks globalny, 1500 sp贸艂ek z 23 rynk贸w rozwini臋tych,
  • FTSE 100 (Financial Times Stock Exchange) – 100 sp贸艂ek z LSE (London Stock Exchange, t艂um. Londy艅skiej Gie艂dy Papier贸w Warto艣ciowych).

A teraz co艣 z lokalnego podw贸rka, czyli kilka rozpoznawalnych polskich indeks贸w gie艂dowych:

  • WIG20 (Warszawski Indeks Gie艂dowy) – 20 najwi臋kszych sp贸艂ek akcyjnych notowanych na warszawskiej GPW (Gie艂da Papier贸w Warto艣ciowych),
  • mWIG40 – 40 艣rednich (tych, kt贸re nie wesz艂y do WIG20) sp贸艂ek notowanych na GPW,
  • sWIG80 – 80 ma艂ych (tych, kt贸re nie wesz艂y do WIG20 i mWIG40) sp贸艂ek notowanych na GPW.

Specjalnie zaznaczy艂em na czerwono MSCI World, bo jest to indeks, kt贸ry b臋dzie przeze mnie wykorzystywany w tym kursie.

Indeksy MSCI

MSCI to skr贸t od Morgan Stanley Capital International, czyli jednej z najwi臋kszych na 艣wiecie firm finansowych. W temacie, kt贸ry nas interesuje, znana jest ona g艂贸wnie z prowadzenia (chyba) najpopularniejszych indeks贸w gie艂dowych:

  • World Index – indeks globalny obejmuje sp贸艂ki o du偶ej i 艣redniej kapitalizacji z 23 kraj贸w zaliczanych do rynk贸w rozwini臋tych. Wed艂ug danych na marzec 2024 sk艂ada si臋 z akcji 1479 sp贸艂ek, a top 10 tych sp贸艂ek to: Microsoft, Apple, Nvidia, Amazon, Meta, Alphabet A, Alphabet C, Eli Lilly & Compacny, Broadcom i Tesla. Te 10 firm posiada a偶 22% udzia艂u w tym indeksie.
  • Emerging Markets Index – indeks globalny obejmuje sp贸艂ki o du偶ej i 艣redniej kapitalizacji z 24 kraj贸w zaliczanych do rynk贸w wschodz膮cych. Wed艂ug danych na marzec 2024 sk艂ada si臋 z akcji 1440 sp贸艂ek, a top 10 tych sp贸艂ek to: TSMC, Samsung, Tencent, Alibaba, Reliance Industries, PDD Holding, Infosys, Icici Bank, SK Hynix, China Construction. Te 10 firm posiada a偶 23% udzia艂u w tym indeksie.
  • All Country World Index (ACWI) – indeks globalny b臋d膮cy po艂膮czeniem dw贸ch powy偶szych, czyli MSCI World Index (~90%) i MSCI Emerging Markets Index (~10%). Obejmuje sp贸艂ki o du偶ej i 艣redniej kapitalizacji z 23 kraj贸w zaliczanych do rynk贸w rozwini臋tych i 24 kraj贸w zaliczanych do rynk贸w wschodz膮cych. Wed艂ug danych na marzec 2024 sk艂ada si臋 z 2919 sp贸艂ek, a obejmuje oko艂o 85% globalnego rynku inwestycyjnego.

Aktualna lista kraj贸w rozwini臋tych to – Australia, Austria, Belgia, Kanada, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Hong Kong, Irlandia, Izrael, W艂ochy, Japonia, Holandia, Nowa Zelandia, Norwegia, Portugalia, Singapur, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Wielka Brytania i USA.

Natomiast te uznawane przez MSCI za kraje wschodz膮ce to – Brazylia, Chile, Chiny, Kolumbia, Czechy, Egipt, Grecja, W臋gry, Indie, Indonezja, Korea, Kuwejt, Malezja, Meksyk, Peru, Filipiny, Polska, Katar, Arabia Saudyjska, RPA, Tajwan, Tajlandia, Turcja i Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Poni偶ej za艂膮czam zbiorczy wykres przedstawiaj膮cy wyniki tych trzech sztandarowych indeks贸w MSCI w okresie od 2000 roku do teraz.

Indeksy MSCI – por贸wnanie warto艣ci od 2000

Nie by艂bym sob膮, gdybym chocia偶 kr贸tko nie opisa艂 tego co wida膰 na wykresie. Linia zielona to indeks MSCI World, kt贸ry przez ostatnie 15 lat bardzo 艂adnie pnie si臋 w g贸r臋. Widzimy na nim te偶 wyra藕nie skutki kryzys贸w gospodarczych chocia偶by z lat 2008-2009 i 2020, ale trzeba przyzna膰, 偶e najwi臋ksze sp贸艂ki 艣wiata bardzo 艂adnie podnosz膮 si臋 po ka偶dym spadku. Jakbym mia艂 pokusi膰 si臋 o spekulacj臋 to w momencie kiedy to pisz臋, a jest to ko艅c贸wka marca 2024, rynki 艣wiatowe wydaj膮 mi si臋 lekko przegrzane. Nie chce by膰 wieszczem z艂ych nowin, ale gdzie艣 g艂臋boko w mojej g艂owie s艂ysz臋 zapowied藕 przysz艂ych spadk贸w. Dla wi臋kszo艣ci os贸b spadki kojarz膮 si臋 z czym艣 z艂ym, ale w dalszej cz臋艣ci kursu poka偶臋 Ci, 偶e prawdziwy inwestor w艂a艣nie czeka na spadki, 偶eby uzupe艂ni膰 sw贸j portfel tanimi akcjami. S艂ynne powiedzenie Warrena Buffetta brzmi:

trzeba si臋 stara膰, by by膰 chciwym wtedy, gdy inni si臋 boj膮, oraz by ba膰 si臋 wtedy, gdy inni s膮 chciwi

ja interpretuj臋 to jako “kupuj, gdy inni sprzedaj膮 tanio, bo si臋 boj膮, a podejd藕 do tematu z rozs膮dkiem, gdy inni s膮 w euforii jak dobrze im idzie”. Druga linia to czerwona, czyli ta obrazuj膮ca rynki wschodz膮ce, kt贸re nie przejawiaj膮 trendu nazbyt wzrostowego, za to ich wyniki s膮 strasznie poszarpane. Ja rynki wschodz膮ce traktuj臋 jako ciekaw膮 baz臋 do spekulacji, a nie jako dobry obiekt do inwestycji d艂ugoterminowej. Dobre inwestowanie w rynki wschodz膮ce raczej powinno polega膰 na kupowaniu, gdy spadaj膮 i sprzedawaniu, gdy uznamy, 偶e to ju偶 g贸rka. Ach, gdyby to by艂o takie proste… Linia pomara艅czowa to oczywi艣cie ACWI, czyli mieszanka, kt贸ra w wi臋kszo艣ci sk艂ada si臋 z rynk贸w rozwini臋tych, ale ma te偶 t膮 艣rednio 1/10 udzia艂贸w rynk贸w wschodz膮cych. Przez to, 偶e wi臋kszo艣膰 tego indeksu to tak naprawd臋 indeks World to przebieg wykresu ACWI b臋dzie bardzo podobny, ale jednak ze wzgl臋du na wp艂yw Emerging Markets w ostatnich latach radzi艂 sobie nieco gorzej ni偶 World. Na powy偶szym wykresie mo偶e by膰 ci臋偶ko to zaobserwowa膰, dlatego przygotowa艂em jeszcze jeden poni偶ej, kt贸ry z kolei pokazuje procentowy przyrost warto艣ci wszystkich tych trzech indeks贸w patrz膮c na 15 lat wstecz.

Indeksy MSCI – por贸wnanie przyrost贸w ostatnie 15 lat

Dlaczego m贸wi臋 w tym kursie w艂a艣nie o tych trzech indeksach? Bo jedn膮 z zasad inwestowania pasywnego jest dywersyfikacja, a jak widzisz powy偶sze indeksy obejmuj膮 swoim zasi臋giem praktycznie ca艂y globalny rynek finansowy, wi臋c trudno by by艂o o jeszcze wi臋ksz膮 dywersyfikacj臋, szczeg贸lnie je偶eli m贸wimy o indeksie ACWI.

Dla indeks贸w gie艂dowych MSCI stworzy艂em specjaln膮 stron臋 ze statystykami.

Podsumowanie

Indeksy gie艂dowe same w sobie nie s膮 instrumentami finansowymi, w kt贸re mo偶na inwestowa膰. S膮 jednak jednym z filar贸w inwestowania pasywnego i baz膮 dla funduszy pasywnych, o kt贸rych opowiem ju偶 w nast臋pnym wpisie.


Wszystkie powy偶sze tre艣ci udost臋pniam za darmo i nie wymagam niczego w zamian, dlatego je偶eli uwa偶asz, 偶e to co publikuj臋 ma dla Ciebie jak膮kolwiek warto艣膰 to prosz臋 rozwa偶 docenienie mojej pracy poprzez wsparcie finansowe przy u偶yciu kt贸rej艣 z poni偶szych form 馃檪

Opinie i informacje zawarte na tym blogu nie stanowi膮 porady inwestycyjnej, a w szczeg贸lno艣ci “rekomendacji” w rozumieniu przepis贸w Rozporz膮dzenia Ministra Finans贸w z dnia 19 pa藕dziernika 2005 r. w sprawie informacji stanowi膮cych rekomendacje dotycz膮ce instrument贸w finansowych, lub ich emitent贸w (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715).

svg